Yüksek Lisans Adayı: Berkay Günay
EABD: Biyoenformatik
Tarih: 04.09.2023 / 09:30
Yer: B-116

Özet: Alkol kullanım bozukluğu (AKB), sebep olduğu yıkıcı sağlık, sosyal ve ekonomik sonuçlara rağmen alkol kullanımını kontrol edememe ile ilişkili psikiyatrik bir bozukluktur ve AKB ile ilişkili ölüm oranı, diyabet, tüberküloz ve HIV/AIDS dahil yüksek ölüm oranına sahip birçok hastalığınkinden daha yüksektir. Bu kadar yüksek bir ölüm oranına rağmen, AKB’nin kompleks etiyolojisinin hala tam olarak anlaşılamaması nedeniyle başarılı tedaviler sınırlıdır. Tek yumurta ikizleri çalışmaları, AKB’nin yaklaşık %50-60 oranında kalıtsal olduğu göstermiştir ve tek yumurta ikizleri üzerinde yapılan diğer çalışmalarda da epigenetik mekanizmaların çeşitli psikiyatrik bozuklukların etiyolojisinde rol oynadığını bulunmuştur. Bu durumun AKB için de geçerli olduğu, AKB ile epigenetik mekanizmalardan biri olan DNA metilasyonu arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar tarafından bulunmuştur. Bu çalışmada, erkek ve dişi wistar sıçanlarında aşırı alkol tüketimine bağlı ödül sistemi ile ilişkili dört beyin bölgesi ve kan DNA metilasyon değişikliklerini inceledik. İndirgenmiş gösterim bisülfit dizileme (RRBS) tekniğini kullanılarak elde edilen ham veriler ön işlemden geçirilip referans genoma hizalandıktan sonra diferansiyel metilasyon analizi yapılmıştır. Bu analiz sonucunda beyin bölgelerinde ve kanda çok sayıda diferansiyel metillenmiş sitozinler (DMC’ler), bölgeler (DMR’lar) ve genler (DMG’ler) tespit ettik. Daha sonraki yaptığımız analizler, wistar sıçanlarında aşırı alkol tüketimine bağlı DNA metilasyon değişikliklerinin cinsiyete özgü ve büyük düzeyde beyin bölgesine ve dokuya özgü olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca Zfhx3, Foxn4, Gpr1, Gnas ve Cmklr1 genlerindeki DNA metilasyon değişikliklerinin AKB’nin potansiyel epigenetik biyobelirteçleri olabileceğini bulduk.