Bilişim Sistemleri EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Fatih Ünver, "USER MOBILITY BASED AUTHENTICATION AND CLOUD MOCKING" konulu tezini, 19 Ocak 2018 tarihinde saat 14:30'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Günümüzde mobil telefonlar yaygın bir şekilde insanlar tarafından kullanılmakta ve gün içerisinde sürekli yakınlarında bulunmaktadır. Ayrıca insanlar bu mobil telefonlar üzerinde bulunan uygulamaları da kullanmak için çokça zaman harcamaktadır. Bu durum telefonların uygulama kullanım istatistikleri ve telefon içerisinde gömülü olan sensörler tarafından üretilen çevresel veriler gibi kişisel bilgilerimize sahip olduğu anlamına gelmektedir. Bu veriler bir kişinin değişkenleri kolay bir şekilde ifade edebilir. Bu tezde, bu tarz verileri alıp bir bulut platformuna ileten çok platformlu bir mobil uygulama geliştirilmiştir. Verilerin bulut platformuna aktarılmasını takiben, bulut üzerinde bir kişiye özgün bir sanal kimlik oluşturulmaktadır. Kullanıcı ne zaman telefonunda bir uygulamayı açmak isterse, bulut platformu güncel değerler ile daha önceden alınan ve buluttan depolanan değerleri kıyaslayarak bu hamlenin tipik bir hamle olup olmadığına karar verir. Bu yapı çok katmanlı doğrulama sistemlerinde uygulanmak için uygundur. Bu tarz bir uygulama bulut ile çok fazla iletişim kanalına sahip olmasından ötürü, bulut gibi davranan bir kütüphane de aynı zamanda geliştirilmiştir. Bu kütüphane oluşabilecek bütün hata ve başarı senaryolarını bilerek otomatik olarak tüm birim testlerini oluşturur ve yazılmış olan kodun nasıl davranacağını gerçek bulut platformuna ihtiyaç duymadan test eder. Bu kütüphane zamandan ve test etme yükünden tasarruf etmek üzere geliştirilmiştir.

Bilişsel Bilimler EABD Doktora Programı öğrencisi Utku Kaya, "NEURAL MECHANISMS UNDERLYING SUB-SECOND CROSSMODAL TIME PERCEPTION" konulu tezini, 23 Ocak 2018 tarihinde saat 15:30'da Konferans-1 salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Farklı duyulardan gelen bilginin entegrasyonu, uzam ve zamanın temel nitelikleri ile birlikte dünyayı algılamamızda merkezi bir konudur. Bu bağlamda özellikle görsel-işitsel etkileşimler iyi çalışılmıştır. Görsel uyaranların sesin geldiği yer algısında belirleyici bir rol oynaması gibi (mekânsal vantrilok-etkisi), işitsel uyaranlar da görsel olayların algılanma zamanlamasını etkileyebilmektedir (zamansal vantrilok-etkisi). Bu etkileşimler, işitme sisteminin zamansal olarak ve görsel sisteminin uzamsal olarak üstün çözünürlüğü ile uyumludur. Mevcut çalışma zamansal vantrilok-etkisinin altında yatan sinirsel mekanizmaları anlamayı amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için dört deneyde davranışsal ve elektroansefalografi (EEG) verileri birlikte toplanmıştır. Deney-1`de, bir işitsel olayın, bir görsel olayın algılanma zamanlamasını -işitsel ve görsel olaylar arasındaki zamansal farkın etkisiyle nasıl değiştirdiğini araştırdık. Deney-2, görsel zaman aralığı algılaması üzerindeki işitsel etkilerin altında yatan mekanizmalar üzerine odaklanmıştır. Deney-3`te zamansal vantrilok-etkisinin, hareket algılamasına yol açan görsel olayların zamanlamasını değiştirerek, zahiri hareket algısı üzerindeki etkisini araştırdık. Son deneydeyse, zahiri hareket algısı üzerindeki zaman aralığı adaptasyonu sonrası etkilerin kortikal mekanizmalarını araştırdık. Genel olarak, bu deneylerin, görsel zamanlama üzerindeki işitsel etkiler konusunda ve modaliteler-arası zaman algılaması konusundaki anlayışımıza önemli katkıları vardır. Daha genel olarak, bu çalışma, dış dünyanın birleşik çoklu-duyu temsiliyle zamansal vantrilok-etkisi bağlamındaki düşük frekanslı beyin salınımları arasındaki boşluğu kapatmaya çalışmaktadır.

Sağlık Bilişimi EABD Tıp Bilişimi Doktora Programı öğrencisi Arif Yılmaz, "OPTIMIZATION OF WEIGHTS AND FEATURES IN USE OF AHP FOR SNP PRIORITIZATION" konulu tezini, 16 Ocak 2018 tarihinde saat 13:30'da Konferans-1 salonunda savunacaktır.

Tez Özeti :Tekil Nükleotid Polimorfizmleri (SNP), kanser ya da tip 2 diyabet gibi karmaşık hastalıkların tespitinde umut vadetmektedir. Bununla birlikte karmaşık hastalıklarla ilişkili SNP’lerin tespit edilmesi bireylerin genomlarındaki çok sayıdaki ve değişkenlikteki SNP’ler nedeniyle zorlayıcı bir problemdir. SNP veri setlerinin genom çapında ilişkilendirme çalışmalarında çoğunlukla istatistiksel bulgular üzerinde odaklanılmaktadır. Bununla birlikte, bir insan genomunda 10 milyon SNP bulunmaktadır. İstatistiksel olarak anlamlı SNP’lerle ilgili biyolojik ve işlevsel bilgilerin eklenmesi daha ileri SNP seçimi için önemli özellikler sağlamaktadır. Analitik Hiyerarşi İşleme (AHİ) temelli SNP önceliklendirme tekniği bu görevi yerine getirmek amacıyla geliştirilmiştir. Fakat AHİ’nin uzmanların deneyimlerine ihtiyaç duyması özniteliklerin seçiminde ve ağırlıklarında öznel kararlara neden olmaktadır. Bu çalışmada AHİ tasarımı ve eniyilemesi için Rastgele Orman tabanlı AHİ (RO-AHİ) kategorilerinin ağırlık ve öznitelik belirleme yaklaşımı önerilmektedir. Bu amaçla Prostat Kanseri üzerinde daha önceden yapılmış olan çalışmalar sonucunda geliştirilmiş olan genomik model kullanılmıştır. Geliştirilen yöntem, Şizofreni, Prostat kanseri, Tip 2 Diyabet ve Alzheimer Hastalığı genetik veri setlerinde Delphi AHİ tabanlı bir yöntem ile karşılaştırılmış ve aynı başarıma ulaşılabilmiştir. Ek olarak, RegulomeDB veritabanı da RO-AHİ ye eklendiğinde Şizofreni hastalığı ile ilgili daha iyi sonuçlara ulaşılmış, diğer hastalıklar ile ilgili aynı başarım sonuçlarına ulaşılmıştır.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Savaş Çetin, "AUTOMATIC SENSE PREDICTION OF EXPLICIT DISCOURSE CONNECTIVES IN TURKISH WITH THE HELP OF CENTERING THEORY AND MORPHOSYNTACTIC FEATURES" konulu tezini, 02 Şubat 2018 tarihinde saat 10:30'da A-212 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Söylem bağlaçları (ve, ama, ancak vb.), söylemi tutarlı halde tutmanın birçok yönteminden biridir. Söylem bağlaçları, anlamları bakımından sınıflandırılmışlardır. İki söylem ünitesinin aralarındaki anlamsal ilişkiyi tanımlamaktadırlar. Bu çalışma, bir makine öğrenmesi sistemi geliştirerek, Türkçe Söylem Bankası’ndaki (TDB) açık söylem bağlaçlarının anlamlarını belirlemeyi hedeflemektedir. Bu hedefi gerçekleştirmek için çeşitli özelliklerin etkileri incelenmiştir. Bu özellikler, Merkezleme Teorisi’nin geçişleri ve söylem bağlantılarındaki ünitelerin morfo-sentaktik yapılarıdır. Sonuçlar, Merkezleme Teorisi özelliklerinin, morfo-sentaktik yapıların ve bunların birleşimlerinin her bir anlam sınıfını farklı yönde etkilediğini öne sürmektedir. Sadece söylem bağlaçlarıyla hesaplanan taban skor göz önünde bulundurulunca Merkezleme Teorisinin eklenmesi, Karşılaştırma ve Açımlama sınıflarının tahmin skorlarını arttırmıştır. Ayrıca, Zaman, Görünüş ve Kiplik özelliklerinin Zamansal sınıfını olumlu yönde etkilediği gözlemlenmiştir.

MODSİM EABD Çoklu Ortam Bilişimi Yüksek Lisans Programı öğrencisi Nevzat Göksan Güner, "PROCEDURAL ROAD NETWORK MODEL GENERATION" konulu tezini, 12 Ocak 2018 tarihinde saat 10:30'da A-212 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Genis çaplardaki yol aglarını modellemek, 3 boyutlu modellemeciler için ciddi zaman gerektiren bir istir. Eger modelin temel kısımlarını prosedürel olarak daha pratik bir sekilde yaratırsak, modellemecilere detaylar üzerinde çalısmaları için daha fazla zaman saglayabiliriz. Biz bu tezde düsük detay ve hafif yükte üç boyutlu yol agı modelleri olusturulmasına yogunlasıyoruz. Aynı zamanda istendigi gibi yol seritlerinin ve çizgilerinin degistirilmesine olanak saglayan yeni bir yöntem tanıtıyoruz. Sistemimiz geleneksel yol agı modelleme uygulamalarında yer alan kavsak ve kaldırım gibi temel ögeleri de içerisinde barındırıyor. Daha iyi performansa sahip olan 3 boyutlu modeller üretebilmek adına düsük sayıda poligonlardan olusan düz ve çembersel yol parçaları kullanıyoruz. Bu tezde poligon ve doku masraflarını kısarak 3 boyutlu prosedürel yol agı üretebilecek bir sistem olusturmayı amaçlıyoruz.

Bilişim Sistemleri EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Hacer Güner, "FIRST IMPRESSION MATTERS: EVALUATING THE DESIGN OF UNIVERSITY WEBSITES IN TURKEY" konulu tezini, 07 Eylül 2017 tarihinde saat 13:00'da A-212 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Hızla gelişen teknolojinin hayatımızın her alanında yaygın olarak kullanılmaya başlanması ile birlikte, insan ve bilgisayar arasındaki etkileşimin dikkatle ve özenle araştırılması ihtiyacı doğmuştur. Üniversiteler de dâhil olmak üzere neredeyse tüm kurum ve kuruluşlar, sağladıkları bilgi ve hizmetleri çevrimiçi ortamda taşıma eğilimine uyarak kurumsal internet sitelerine sahiptir. Kurumsal internet sitelerinin genel olarak kurumların sanal vitrinleri olarak görülmesi, bu sitelerin tasarımı üzerine odaklanmayı gerekli kılabilir. Yapılan çalışmalar, kullanıcıların internet sitelerine ilk girdiklerinde oluşan izlenimin ve duygusal tepkilerin kullanıcı tatmini ve kuruma karşı duyulan güven üzerinde önemli bir etkisinin olduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, kullanıcılarda üniversite internet sitelerine yönelik oluşan ilk izlemi ve ilk izlenimi şekillendiren faktörleri incelemektir. Çalışma kapsamında, 2014 yılı TÜBİTAK raporu verilerine göre, Türkiye’de yenilikçilik ve girişimcilik alanında ilk 10’da yer alan üniversitelerin internet sitelerinin tasarımları üniversite öğrencileri tarafından değerlendirilecektir. Seçilen 10 üniversitenin internet sitesi, her kullanıcı için farklı sırada olacak şekilde gösterilecektir. Katılımcılardan verilen internet sitelerin ana sayfalarını ilk izlenimleri oluşuncaya kadar incelemeleri istenecektir. Her bir internet sitesini inceledikten sonra katılımcıdan verilen anket sorularına göre siteye karşı edindiği duygu ve izlenimleri değerlendirmesi istenecektir. Bunun yanında, göz izleme teknolojisi yüksek sesle düşünme tekniği ile birlikte kullanılacak; kullanıcıların site ara yüzünü incelerken ne yaptıkları, nereye baktıkları, ne aradıkları ve ne düşündükleri hakkında yorumlarını söylemeleri istenecektir. Çalışma sonuçlarının kullanıcıların üniversite internet sitesine yönelik beklentilerini belirlemede rehberlik etmesi öngörülmektedir.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Ahmet Üstün, "PROBABILISTIC LEARNING OF TURKISH MORPHOSEMANTICS BY LATENT SYNTAX" konulu tezini, 08 Eylül 2017 tarihinde saat 11:00'da B-116 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Insanların dil işleme yeteneği, dilbilgisi olarak formalize edilen sözdizim ve anlambilim arasındaki arayüze oldukça bağlıdır. Turkçe gibi morfolojisi zengin dillerde, morfoloji bu arayüze müdahale eder. Bu tez düzelsen morfolojik anlambilgisiden altında yatan gizli sözdizimi ile kelimelerin anlamlarını keşfetmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, içindeki her morfemin sözdizimsel kategori ve anlamsal bilgi taşıdığı bir morfem sözlüğü öğrenmek için gereken model geliştirilmiştir. Kelimelerin içindeki olası morfemleri tespit etmek için kelimelerin dağılımsal özelliklerini kullanan bir bölümlenme algoritması, bu olası morfemlerin sözlük içindeki ağırlıklarını Öğrenme için ise olasılıksal ulamsal dilbilgisi kullanılmıştır. Türeme türemiş kelimelerin ayrıca ele alınması ile çözülebildiği için, bizim modelimiz yapım ekleri üzerine eğilmektedir. Tez kapsamında model test edilmiş ve sonuçlar farklı yönleri ile rapor edilmiştir.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Tuğçe Nur Bozkurt, "WORD LENGTH AND SUFFIXATION ON EYE MOVEMENT CONTROL IN TURKISH READING" konulu tezini, 07 Eylül 2017 tarihinde saat 16:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Okuma araştırmalarındaki bulgular, gözlerin okuma sırasında rastgele hareket etmediğini; bunun yerine okumanın altında yatan bilişsel süreçleri inceleyebilmeyi sağlayan örüntüler izlediklerini ortaya koymaktadır. Yakın zamandaki araştırmalar, okumadaki leksik etkilerin başlıca ölçütü olarak bir kelime üzerindeki ilk sabitlemeyi sunmaktadır. Kelime üzerindeki sonraki sabitlemelerin genellikle ilk sabitlemeden farklı rollere sahip oldukları varsayılmaktadır. Bu çalışmada, soneklemenin rolü göz önünde bulundurularak, ilk sabitleme ile sonraki sabitlemeler arasındaki ilişki araştırılmıştır. Okuyucuların sabitleme stratejileri, göz hareketleri örüntülerini etkileyen faktörler kontrol edilerek iki deneyde incelenmiştir. Sonuçlar, bireysel sabitlemelerin analizi yoluyla kısa ve sık kullanılan sözcükler için sözcüksel işlemedeki biçimbilimsel etkileri ortaya koymaktadır.

Sağlık Bilişimi EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi GİZEM GÖKTEPE, "EFFECT OF BILATERAL SOMATOSENSORY STIMULUS ON OSCILLATORY BRAIN ACTIVITY AND LONG TERM MEMORY" konulu tezini, 07 Eylül 2017 tarihinde saat 16:00'da B-116 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Bir psikoterapi yöntemi olan göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) yöntemi iki taraflı sakkadik göz hareketleri, işitsel ve dokunsal uyaranlar kullanarak travmatik anılara daha kısa sürede ulaşılması ve bu anıların olumsuz etkisinin azaltılmasında kullanılmaktadır. Şuana kadar yapılan araştırmalarda kullanılan iki taraflı uyaranların etkisine dair henüz kabul edilmiş bir sonuç bulunmamaktadır. Bu tez çalışmasında, iki taraflı somatosensöriyel uyaranların salınımsal beyin aktivite ve uzun süreli hafızadaki etkisi incelenmiştir. Bu doğrultuda, bellek kodlama ve bellek tanıma olmak üzere iki ayrı bölümlerden oluşan özgün yüz tanıma paradigması tasarlanmıştır. Bellek kodlama bölümünde; asyalı, siyahi ve beyaz olmak üzere 3 farklı etnisiteden oluşan eşit dağılımlı 240 yüz imgesi 20 üniversite öğrencisine gösterilmiştir. Bellek tanıma bölümünde, somatosensöriyel uyaran kullanıldığında ve kullanılmadığı sırada, deneklere toplamda 336 yüz imgesini (240 eski, 96 yeni) daha önceden görüp görmedikleri sorulmuştur. EEG kaydı sadece bellek tanıma işlemi esnasında alınmıştır. Analiz sonuçları, iki taraflı somatosensöriyel uyaranların bellek tanıma öncesi sol pariyetal-oksipital kanallarda ve karar verme sırasında sağ pariyetal-oksipital kanallarda alfa aktivitesini arttırdığını göstermiştir. Ayrıca, uzun süreli hafıza performansını arttıran deneklerde, iki taraflı somatosensöriyel uyaran kullanıldığında, frontal kanallarda alfa aktivitesinde önemli bir artış saptanmıştır. Bu çalışma, iki taraflı uyarımın salınımsal beyin aktivitesinin modifikasyonu ile uzun süreli bellek performansını değiştirebileceğini ortaya koymaktadır.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Zuhal Ormanoğlu, "PERCEPTUAL SPAN IN TURKISH READING: A STUDY ON PARAFOVEAL INFORMATION INTAKE" konulu tezini, 07 Eylül 2017 tarihinde saat 14:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Algılama aralığı, bir sabitlemede (fixation) toplanabilecek işlevsel bilginin alındığı görsel bölgeye verilen isimdir. Bu tezde Türkçe okuyucularının algılama aralığı araştırılmıştır. Rayner (1975) İngilizce okuyucuları için algılama aralığını sağa doğru 14-15 karakter, sola doğru 3-4 karakter olarak belirlemiştir. Ancak dilin karakteristikleri algılama aralığının boyutu üzerinde etkili olmaktadır. Türkçenin sığ ortografiye sahip ve yapışkan (agglutinative) bir dil olması, okuyucuları üzerinde kolaylaştırıcı etkiler yapabilir. Bakışa bağlı hareket eden pencere paradigması kullanılan deneyde (N=48), paragrafın tamamının gösterildiği durum ile beş farklı pencere boyutu karşılaştırılmıştır (bakışın sağına doğru 7, 11, 15, 19 ve 23 karakter açılan pencereler). Doğal okuma koşullarını canlandırmak amacıyla, katılımcılara tek cümleler yerine paragraflar okutulmuştur. İlk sonuçlar birinci bakış süresi, bakış süresi, içeri regresyon sayısı, dışarı regresyon sayısı ölçütlerinde bütün paragraf durumu ile diğer beş pencere durumu arasında önemli bir farklılığa işaret etmektedir. Okuma oranında ciddi bir farklılık gözlenmemiştir. Bu durum, parafoveal kısıtlamanın Türkçe okuyucular üzerinde farklı etkiler yapabileceğini, bu nedenle, Türkçedeki algılama aralığının daha geniş bir açıdan ele alınması gerektiğini göstermektedir.