Doktora Adayı: Sibel Özer

EABD: Bilişsel Bilimler

Tarih: 04.09.2024 / 10:00

Yer: A-212

Özet: Bu tez, çok dilli bağlamlarda, çapraz-dil söylem yapılarının karmaşık doğasını ve söylem ilişkilerinin ifade edilişini, özellikle TED-MDB derlemine odaklanarak incelemektedir. Paralel derlemlerde söylem ilişkilerini hizalayarak, çalışmada söylemlerin nasıl gerçekleştirildiği, anlamsal kaymalar ve farklı dillerdeki cümleler arası kodlama desenlerindeki varyasyonlar araştırılmaktadır. Analiz, ifade farklılıkları, örtük bilgi, açıklık ve söylem anlamlarının dağılımı üzerindeki ayrıntıları vurgulamakta, söylem çevirisindeki incelikleri öne çıkarmaktadır. Ayrıca, çalışmada doğal olarak oluşan verilerden ikidilli sözlük türetme yöntemleri geliştirerek, pragmatik çalışmalar ve doğal dil işleme (NLP) sistemlerinin geliştirilmesi için değerli kaynaklar yaratılmaktadır. Gelecek araştırma yönleri, alternatif söylem işaretleme düzenlerinin araştırılması, söylem çevirisi üzerindeki alanlara özgü etkilerin incelenmesi, sözdizimsel etkileşimlerin gözden geçirilmesi ve çeşitli dil çiftlerine genişletilmiş analiz yapılması, veri bağlantılarının Linked Language Open Data (LLOD) standartlarına göre hizalanması gibi konuları içermektedir. Bu araştırma, farklı dillerde söylem çevirisinde dilsel incelikler ve anlamsal uyumlar hakkında daha derin bir anlayışa önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır.